Kılıçdaroğlu’ndan Orta Vadeli Program’a ilişkin ilk sözler: Yerel seçim sonrası faiz ve vergi yükü yolda
CHP Genel Başkanı Kemal Kılıçdaroğlu, hükümetin açıkladığı Orta Vadeli Programa tepki göstererek, “Perşembe gününün gelişi Çarşamba’dan itibaren belli. Yerel seçimlerden sonra daha yüksek bir faiz ve vergi yükü yolda. 2024’te hedeflenen enflasyon yüzde 33” Ancak diğer taraftan hedefledikleri vergi tahsilatındaki artış ise yüzde 10. “73. OVP’ye göre vatandaşın vergi yükü büyük oranda artacak.” dedi.
ORTA VADELİ PROGRAM AÇIKLANDI
Ekonomide 3 yıllık yol haritasını belirleyen 2024-2026 yıllarını kapsayan Orta Vadeli Program (OVP) kamuoyuna açıklandı. Cumhurbaşkanlığı Külliyesi’nde düzenlenen etkinlikte konuşan Başkan Yardımcısı Cevdet Yılmaz, OVP’de 4 ana hedefin bulunduğunu belirtti. Yılmaz, “Felaketin yaralarının sarılması, makro istikrarın sağlanması ve enflasyonun tek haneye indirilmesi, büyümenin ve istihdamın devamı, sosyal adalet. OVP’de üç temel politika aracı olacak. Bunlar deprem giderleri hariç mali disiplinin sağlanması.” , para politikası ve yapısal dönüşümler.” Bu arada hükümetin yıl sonu enflasyon hedefi yüzde 65, dolar hedefi ise 23 lira 88 kuruştu.
KILIÇDAROĞLU: DAĞ YİNE FARE DOĞURDU
OVP’ye ilk tepki CHP Genel Başkanı Kemal Kılıçdaroğlu’ndan geldi. Uzun bir açıklama yapan Kılıçdaroğlu, yerel seçimlerden sonra faiz ve vergi yükünün artacağını savundu. Kılıçdaroğlu, şöyle konuştu: “Gelecek 3 yılı (2024-2026) kapsayan Orta Vadeli Program (OVP) nihayet açıklandı. Ama yine “dağ fare doğurdu.” Bir ekonomik programın başarısı “teknik kaliteye” bağlıdır Programın “uygulayıcılarının liyakati” ve “siyasi “sahipliğe” bağlıdır.
“2023 HEDEFLERİNİN NEDEN EKSİK OLDUĞUNA İLİŞKİN TEK BİR AÇIKLAMA YAPMIYORLAR”
Son ikisinden başlayacak olursak; Uygulayıcıların durumu ortada… 2011 yılında Cumhuriyetimizin 100. yılı olan 2023 yılı için sözler verdiler. Türkiye ilk 10 ekonomi arasında yer alacak. Milli Gelir 2 trilyon dolar; Kişi başına gelir 25 bin dolar, ihracat ise 500 milyar dolar olacak. İşsizlik yüzde 5’e düşecek. Bunları da devletin 10. Kalkınma Planı’na resmi amaç olarak yazdılar. Artık 2026 yılına kadar getirdikleri OVP ile bu hedeflerin yanına bile yaklaşamıyorlar. Ama OVP’de 2023 hedeflerinin neden tutturulamadığı konusunda tek bir açıklama yapmıyorlar; Milletten özür dilemiyorlar.
“OVP’NİN TEKNİK AÇIDAN CİDDİ ZORLUKLARI VAR”
Çünkü 2023 hedeflerini sahiplenecek samimi bir siyasi irade hiçbir zaman ortaya çıkmadı. Aynı siyasi iradenin getirdiği OVP’ye göre Türkiye; İlk 10 ekonomiden uzak kalmaya devam edecek ancak dünya enflasyon şampiyonları liginde oynamaya devam edecek. OVP’nin teknik yönüne gelince, açıklanması gereken ciddi sorunlar var. Saray Hükümeti önümüzdeki üç yıl içinde “Türkiye’nin potansiyel büyümesinden fazla taviz vermeden enflasyonu üç yılda yüzde 65’ten yüzde 8,5’e düşüreceğim” sözünü veriyor. Peki bunu nasıl yapacak?
“YEREL SEÇİM SONRASI YÜKSEK FAİZ VE VERGİ YÜKÜ YOLUNDA”
OVP’deki bu büyüme ve enflasyon hedeflerinin bir arada yakalanabilmesi ancak iç talebin ciddi anlamda baskılanması ve dış talebin büyümeye ciddi katkı sağlamasıyla mümkün olabilir. 2024’te iç talebin büyümeye katkısının 2023’e göre yarı yarıya azalacağı anlaşılıyor. Perşembe’nin gelişi Çarşamba’dan belli oluyor. Yerel seçimlerden sonra yüksek faiz ve vergi yükleri kapıda.
“ENFLASYON NASIL TEK HARİKAYA DÜŞECEK?”
Öte yandan OVP ile karşılaştırıldığında net ihracatın önümüzdeki üç yılda büyümeye katkısı son derece sınırlı. Yani önümüzdeki üç yıldaki büyüme iç talep kaynaklı olacak. Peki bu büyüme kompozisyonuyla enflasyon nasıl tek haneye düşecek? Enflasyon hedefleri OVP’nin dolar kuru tahminleriyle uyumlu değil. OVP’ye göre 2024 yılında ABD Doları TL karşısında yüzde 54 değer kazanacak. Yani TL para olmaya devam edecek. TL’nin değeri düşerken enflasyon yüzde 65’ten yüzde 33’e nasıl düşecek?
“DEVLET TAŞKINLARI YENİDEN ÖNLEYECEĞİZ”
Saray hükümeti yine sel nedeniyle kütüklerini kaybedecek. Ekonomide işlediği bütün günahların faturasını milletin omuzlarına yükleyecek. 2024 yılında hedeflenen enflasyon yüzde 33 ama diğer yandan hedefledikleri vergi tahsilatı artışı da yüzde 73. OVP’ye göre vatandaşın vergi yükü büyük oranda artacak. Tüm uyarılarımıza rağmen OVP’de Döviz Korumalı Mevduat (KKM) uygulamasından çıkışa yönelik kayda değer bir strateji ortaya konmadı.
“KKM’NİN BÜTÇE VE TCMB’YE YÜKÜ 900 MİLYAR LİRAYI AŞTI”
Bugüne kadar KKM’nin bütçeye ve TCMB’ye yükü 900 milyar lirayı aştı. Devletin 2024 yılında bütçeden yapacağı yatırım harcamalarının 788 milyar lira olduğu dikkate alındığında KKM’nin getirdiği yük ve tahribat daha iyi anlaşılabilir. “KKM olmasaydı bütçenin faiz yükü ne olurdu?” Bunu söyleyenlerin OVP’de faiz harcamalarındaki patlamaya da bakması gerekiyor. 2023’te yüzde 108 artan bütçenin faiz ödemeleri 2024’te yüzde 94 artacak. Bütün bu yıkıma sebep olanların şimdi çıkıp “sorun ekonomik değil psikolojik” demeleri bir kriz meselesi. en iyi ihtimalle tıp, siyaset değil. Zaten ekonomist olmadığı halde kendini “iktisatçı” sanıp, “neden faiz, sonuç enflasyon” diyerek ülkeyi boş yere mahvetmenin başka açıklaması olamaz.
